Merhaba, bu yazım videodan da anlaşıldığı üzere "gürültüyü azaltmak için gürültü gerekli miydi?" ondan bahsedeceğim. Kısa cevap evet denebilir.
Buradaki soru aslında şu olmalı gürültüden anladığımız nedir?
A kişisi sınıfta bulunan seslerden rahatsız olmuş bu yüzden de dışarı çıkmıştır. Dışarıda bahçe ortamında bulunan ses desibeli sınıfa kıyasla pek az fark vardır ama yinede kişi dışarı çıkınca rahatlamıştır. (- +)
B kişisi sınıf sesinden rahatsız olmamış aksine canlılığın olduğunu gördüğünden dolayı mutlu olmuş camdan dışarı bakıp dışarısı çok kalabalık ve gürültülü demiş.(+ -)
C kişisi sınıf sesinden rahatsızı olmadığı gibi dışarıda olan sesten de rahatsız olmamış. (+ +)
D kişisi açık konuşmak gerekirse iki ortamdan da rahatsızlık duyuyor ve gürültüden şikayetçi oluyormuş. (- -)
O zaman bu deneyimizde bulunan çıktılara göre en başta kurduğumuz "gürültüyü azaltmak için gürültü gerekli miydi?" sorusuna yanıtımız şu olacaktır: "Gürültü denilen şeyi deneyim eden kim?" Çünkü deneyimizde değişken olan kişilerken, sabit kalan ortam.
Peki... Peki, neden farklılık gösteriyor? Evet, aslında birçok cevabı olabilir. Bilindik bir kaç cevap vermem gerekirse sizlere şu örnekle açıklamak isterim.
“Bizler doğada bir fidan olarak doğarız.” Şu düşünce biçimiyle yaklaşarak hayali deney oluşturalım: Boyumuz her 13 santimetre büyüdüğünde dünya hayatında 1 yıla eşit olsun veya farklı düşünebilir; logaritmik artış diyebiliriz (Ters logaritmik artış) Yani başta hızlı uzayıp ardından yavaşlaması. Neyse... Neyse nerede kalmıştım. Ha tamam varsayalım her bir yıl 13 santimetre’ye eşit. Düşünce biçimimize göre bebekler o zaman 10 yaşına gelene kadar 130 cm uzamış olur.
Çam Fidanı Deneyi - Besat:
Deney ortamımızda büyüyen fidanımıza çevre koşulları (Rüzgâr eğer dengeli - kontrollü şekilde gelir, su, güneş...) büyüyen çam fidanımız çok etkilenmez en kusursuz şekilde büyümeye devam eder. (Görsel 1.1)
Görsel 1.1
Fidan 12-15 yıl sonra 156-195 cm olur. Tabii bu uygun şartlara kıyasla.
Çevre koşulları 10 yaşına kadar sert olsaydı (Rüzgârdan koruyamadığımızı düşünelim.) Fidan yavaşça belirli yöne doğru yatmaya başlardı(Düzeltilene kadar).
Bu olaya sadece rüzgâr diyemeyiz içinde sürü başka etkenlerde olabilir. Güneş, toprak vs. İnsanlarda böyledir bir nevi. Psikolojimiz türlü olaylardan ve bizlerin onlara verdiği anlamlara göre farklı şekillenir. Birimiz Çölde yetişen kaktüs oluruz diğerimiz Yağmur ormanlarında yetişen ağaç çeşitleri. Bu yüzdende gürültü algımız yaşamak istediğimiz çevre gibi değişkendir. Zevklerde bu yüzden farklılık gösterir. Hey dur diğer konum hakkında bilgi vermemeliyim ama şunu söyleyip yüzünüzde bir gülümseme oluşturmak isterim. Güzellik gerçekten de göreceli mi? Yoksa belirli matematiği var mı?
Diğer yazımda görüşmek üzere kendinize dikkat etmeniz dileğiyle,
Düşünürler Dergisi Editörü Besat Arif Çıngar.
Video kaynağı: instagram di_freedom
Görseldeki 2 ağaç kaynağı: